Emmy 2019: Dấu chấm lửng cho kỷ nguyên truyền hình

Giải lần 71 vinh danh các phim truyền hình chiếu từ ngày 1-6-2018 đến 31-5-2019. Theo đó, bộ phim “Game of Thrones” (tựa Việt: Trò chơi vương quyền) lên ngôi vương khi chiến thắng hạng mục Phim chính kịch xuất sắc nhất - một trong hai giải quan trọng nhất, bất chấp hàng loạt lời chê bai về nội dung phần cuối cùng.

Chiến thắng của Black Mirror - Bandersnatch (Netflix) được đánh giá là kết quả xứng đáng.

Tượng đài của giải Emmy

“Games of Thrones” là series phim truyền hình được chuyển thể từ tiểu thuyết “A song of ice and fire” của nhà văn Mỹ nổi tiếng George R. R. Martin. Bộ phim kể về cuộc chiến tranh giành ngai vàng tại vùng đất huyền thoại Westeros, nơi có 7 vương quốc đang cai trị. Phim xoay quanh 4 gia tộc chính là nhà Stark, Lannister, Baratheon và Targaryen.

Xuyên suốt bộ phim là những âm mưu toan tính, những cuộc chiến tranh giành quyền lực, là những nghĩ suy, trăn trở nội tâm của các nhân vật. Điều đặc biệt khiến khán giả khó rời khỏi “Game of Thrones” chính là nội dung phức tạp, khó đoán của bộ phim. Bên cạnh đó những chuyện tình lãng mạn trong phim cũng đem đến cho khán giả những giây phút thư giãn sau những màn đấu trí nặng óc. Chuyện tình của chàng lùn Tyrion Lannister với cô gái điếm Shae hay giữa Jon Snow và Ygritte đều được người xem yêu mến…

Sau 7 mùa thành công rực rỡ, phần thứ 8 chỉ được gói gọn trong điểm đánh giá tích cực 58% từ giới phê bình trên Rotten Tomatoes. Thậm chí, có tới 500 nghìn chữ ký yêu cầu nhà đài HBO phải làm lại phần 8. Dẫu vậy, “Game of Thrones” vẫn trở thành tượng đài của giới mộ điệu cũng như trong lịch sử giải Emmy với loạt thành tích “khủng”.

Để giành được chiến thắng Phim chính kịch xuất sắc nhất tại Emmy 2019, “Game of Thrones” đã phải vượt qua các ứng viên nặng ký như: “Better Call Saul”; “Bodyguard”; “Killing Eve”; “Ozark”; “Pose”; “Succession” và “This is us”. Dù bị giới phê bình, khán giả đánh giá sụt giảm phong độ, nhưng không thể phủ nhận “Game of Thrones” là ngôi sao sáng nhất trong lịch sử giải Emmy.

Trải qua 8 mùa, “Game of Thrones” giành được 137 đề cử ở tất cả các hạng mục và đã giành tới 38 giải thưởng tại Primetime Emmy. Nổi bật là 4 giải thưởng cao quý nhất cho Phim truyền hình xuất sắc nhất trong những năm 2015, 2016, 2018 và 2019. Ngoài ra, Peter Dinklage (đóng vai Tyrion Lannister) thắng 4 giải Primetime Emmy cho Nam diễn viên phụ diễn hay nhất trong phim truyền hình (năm 2011, năm 2015, năm 2018 và năm 2019). Các diễn viên Lena Headey, Emilia Clarke, Kit Harington, Maisie Williams, Diana Rigg, và Max von Sydow cũng nhận được các đề cử giải Primetime Emmy cho các vai diễn của họ trong bộ phim.

Tính đến năm 2016, series phim truyền hình ăn khách này đã nhận tổng cộng 38 tượng vàng Emmy. Con số trên đã vượt qua thành tích của phim sitcom dài tập “Frasier” (37 tượng vàng) để đưa “Game of Thrones” trở thành tượng đài vĩ đại nhất trong lịch sử giải Emmy.

Sức ảnh hưởng của bộ phim này còn được thể hiện qua số lượng người xem “khủng” với 14,84 triệu lượt xem ở tập đầu tiên mùa 8. 7 mùa trước, phim cũng đạt số điểm rating truyền hình rất cao: mùa 1 là 9,1; mùa 2 và 3 là 9,0; mùa 4 là 9,3; mùa 5 là 8,8; mùa 6 và 7 là 9,1. Ngoài ra, bom tấn của HBO thu hút đến 30 triệu lượt xem mỗi tập (số liệu phần 7) và được Tổ chức kỷ lục thế giới Guinness xác nhận là Phim bị tải “lậu” nhiều nhất.

Không những vậy, bộ phim còn làm thay đổi mạnh mẽ đến nền văn hóa đại chúng hay nền kinh tế ở một số khu vực. Trong đó du lịch ở Croatia, đặc biệt ở thành phố Dubrovnik – bối cảnh trong phim phát triển nhanh vượt bậc. Tờ New York Times cho hay, trong năm 2015, có khoảng 300 tour du lịch liên quan đến các địa điểm xuất hiện trong “Game of Thrones” ở Croatia. Năm 2017, là 4.500 tour.

Năm 2018, con số đó đã tăng 180%. Cựu thị trưởng thành phố Dubrovnik – ông Mato Frankovic cho rằng bộ phim đã đóng góp một nửa trong con số 10% tăng trưởng du lịch hàng năm của thành phố này. Kết quả lấy từ dữ liệu của vài năm gần đây.

Dàn sao “Game of Thrones” trên sân khấu lễ trao giải Emmy 2019.

Kể từ năm 2010 đến nay, gần như không có phim truyền hình nào tạo ra được sức hút toàn cầu như “Game of Thrones”. Tờ Vulture khẳng định những người hâm mộ của bộ phim này lớn mạnh ngang với cộng đồng người hâm mộ phim “Harry Potter” hay “Star wars”. Bên cạnh nội dung, phục trang, kiểu tóc, ngôn ngữ... của phim cũng thu hút sự quan tâm của công chúng. Nhiều người đổ xô đi học tiếng Valyrian và Dothraki – hai ngôn ngữ giả tưởng được tạo ra để phục vụ cho bộ phim.

Như vậy, tính tới thời điểm hiện tại, “Game of Thrones” là bộ phim truyền hình thành công nhất ở giải thưởng cao quý này. Dù phim vẫn chưa làm thoả lòng tất cả giới mộ điệu nhưng giải thưởng này dành cho “Game of Thrones” vẫn là một quyết định sáng suốt cho nỗ lực và thành công vang dội trên.

Theo Forbes, đây chính là màn tri ân của Emmy dành tặng cho “Loạt phim truyền hình đình đám nhất mọi thời đại”, vì đã giúp củng cố sức ảnh hưởng của truyền hình đối với khán giả trong thời đại kỹ thuật số hiện nay. “Game of Thrones” có thể đã kết thúc nhưng sức ảnh hưởng của nó vẫn tiếp tục với những phần phim ăn theo dự kiến lên sóng vào năm sau.

Tuy nhiên, ngoài 2 giải thưởng của Phim chính kịch xuất sắc nhất và Nam phụ xuất sắc nhất của Peter Dinklage, “Games of Thrones” lại để vuột mất nhiều chiến thắng dù dẫn đầu số đề cử tại Emmy 2019. Nữ chính được kỳ vọng trong series bom tấn này - Emilia Clarke (vai Mẹ Rồng) đành đánh mất cơ hội nhận giải về tay Jodie Comer, nữ chính của bộ phim “Killing Eve” khiến nhiều người tiếc nuối. Bởi lẽ, Emilia không chỉ diễn xuất sắc trong mùa 8 mà cô còn là linh hồn của cả loạt phim.

Điểm sáng mang tên Billy Porter

Điểm sáng của lễ trao giải Emmy năm nay là Billy Porter. Anh đã làm nên lịch sử của giải Emmy, khi trở thành nam diễn viên đồng tính công khai đầu tiên nhận giải thưởng ở hạng mục Nam chính phim chính kịch xuất sắc với phim “Pose” (Đài FX). Billy Porter nằm trong danh sách đề cử của hạng mục Nam diễn viên chính xuất sắc nhất thể loại “phim truyền hình chính kịch” cho vai Pray.

Đây là một trong những loạt phim đầu tiên tập trung khai thác và khắc họa cuộc sống của những người LGBT gốc Phi. Nhân vật Pray Tell là một nhà thiết kế thời trang đầy đam mê, nhiệt huyết và rất được khán giả yêu thích.

Porter đã vượt qua những ứng cử viên nặng ký như Jason Bateman - “Ozark"; Sterling K. Brown – “This is us”; Kit Harington – “Game of Thrones”;... để giành chiến thắng tại hạng mục này.

Nam diễn viên chia sẻ đầy tự hào trong buổi lễ trao giải về chiến thắng của mình: “Tôi đã mất rất nhiều năm để tống khứ tất cả những thứ bẩn thỉu tôi được dạy về bản thân và cảm thấy nửa tin nửa ngờ trước khi có thể bước đi trên trái đất này như thể mình có quyền làm điều đó”.

Cũng ngay sân khấu, Billy đã trích dẫn lời tiểu thuyết gia quá cố James Baldwin: “Ông ấy đã từng nói: “Sau những năm tháng khó nhọc, tôi đã tự dạy bản thân mình bước đi và tin rằng tôi sẽ đi bộ vòng quanh trái đất này như thể tôi có quyền ở đây. Vậy nên tôi có quyền và các bạn cũng có quyền”.

Khoảnh khắc lịch sử của nam diễn viên đồng tính Billy Porter.

HBO và Netflix “tương tàn”

Emmy được cho là giải thưởng phim truyền hình cao quý nhất của nền công nghiệp phim truyền hình và được xem là giải Oscar của giải thưởng truyền hình. Đồng thời, đây cũng là cuộc so găng khốc liệt giữa 2 ông lớn của ngành truyền hình là HBO và Netflix.

Sau khi bội thu giải thưởng tại Creative Arts Emmys vừa được tổ chứ vào 14 – 15/9 và giải Emmy được tổ chức vào ngày 23-9, HBO dẫn đầu tất cả các nhà đài với 34 giải. Sở dĩ, Netflix trở thành đối thủ số một của HBO vì hãng phim này có vô số series chất lượng được tung ra theo hình thức trực tuyến (streaming) như “Stranger things”, “The crown”…

Tuy nhiên, trong suốt 71 mùa giải, HBO luôn là nhà đài chiếm thế thượng phong trong các hạng mục tại Emmy. Thành tích ấy bị Netflix phá vỡ vào năm 2018 với 122 đề cử, vượt đối thủ 14 đề cử. Năm nay, HBO tiếp tục lấy được vị thế vốn có với 137 đề cử ở các loạt phim “Game of Thrones”, “Chernobyl”, “Barry”. Còn Netflix với 117 đề cử, trông chờ chiến thắng của “When they see us”, “Russian Doll”, “Ozark”…

Chính vì vậy, lễ trao giải năm nay được cho là sân khấu của HBO khi cả 3 giải thưởng quan trọng trong đêm trao giải đều đã về tay nhà đài này.

Trong đó, giải thưởng quan trọng nhất – Phim chính kịch xuất sắc nhất đã thuộc về bảo bối “Game of Thrones”. Ngoài ra, HBO còn vươn tầm ảnh hưởng sang mảng phim ngắn với thành công của “Chernobyl” khi “bỏ túi” 10 giải thưởng Emmy ở các hạng mục: Phim ngắn xuất sắc nhất; Đạo diễn phim ngắn xuất sắc nhất (Johan Renck); Kịch bản xuất sắc nhất (Craig Mazin).

Với 5 tập phim, “Chernobyl” là bộ phim đặc tả lại thảm hoạ nguyên tử xảy ra vào ngày 26-4-1986 khi nhà máy điện nguyên tử Chernobyl ở Pripyat, Ukraine (khi ấy còn là một phần của Liên bang Xôviết) bị phát nổ. Đây được coi là vụ tai nạn hạt nhân trầm trọng nhất trong lịch sử năng lượng hạt nhân.

Chưa dừng lại ở đó, sân khấu Emmy 71 tiếp tục dành ánh hào quang cho “Last week tonight with John Oliver” của HBO bởi đây chính là cái tên soán ngôi đầu bảng trong hạng mục Tạp kỹ (Variety show) với cú đúp giải thưởng: Chương trình thảo luận (talk-show) xuất sắc nhất và Kịch bản tạp kỹ xuất sắc nhất.

Trong khi đó, Netflix dù lép vế trước HBO khi chỉ thắng một số giải, nhưng trong số đó, lại có một chiến thắng rất quan trọng là “Black Mirror: Bandersnatch” ở hạng mục Phim truyện nhựa truyền hình xuất sắc.

Chiến thắng quan trọng này của Netflix tiếp tục cho thấy sự thay đổi cách tiếp nhận của khán giả xem truyền hình, đồng thời cũng là lời thách thức mạnh mẽ từ các dịch vụ trực tuyến đối với các kênh truyền hình truyền thống. Khoảng vài năm trở lại đây, sự lên ngôi của các kênh truyền dữ liệu trực tuyến như Netflix, Amazon, Hulu đã khiến nhiều đài truyền hình khốn đốn.

Hàng loạt phim của Netflix dần chiếm được cảm tình của khán giả bởi chất lượng, sự đa dạng cũng như tiện lợi trong cách thưởng thức. Trên thực tế, đa số các chương trình có mặt trong danh sách đề cử của Primetime Emmy Awards 2019 thuộc về những kênh trực tuyến. Trong đó, “Game of Thrones” chỉ là một ngoại lệ hiếm hoi.

Hay, nói theo cách của cây viết Michael Schneider trên Variety: “Emmy năm nay như là một dấu chấm hết của một kỷ nguyên truyền hình, như là lời tạm biệt của “Game of Thrones” và “Veep” của “đế chế” HBO đã thống trị nhiều năm qua”.

Ngoài ra, xu hướng của khán giả xem truyền hình cũng được thể hiện trực tiếp vào rating của lễ trao giải Emmy. Theo TVLine, lượng khán giả đã theo dõi lễ trao giải Primetime Emmy Awards 2019 diễn ra hôm 23-9 chỉ đạt 6,9 triệu người – giảm 32% so với năm 2018 (10,172 triệu) và 39% so với năm 2017 (11,38 triệu). Đây là con số thấp nhất trong lịch sử 71 năm của sự kiện này. Tỷ lệ khán giả trong độ tuổi 18-45 vốn được đánh giá là quan trọng cũng giảm mạnh.

Rõ ràng, thói quen xem truyền hình của khán giả Mỹ - đặc biệt là giới trẻ đã thay đổi nhanh chóng. Khán giả ngày nay không cần phải ngồi trước màn ảnh nhỏ để biết loạt phim ưa thích của mình có đoạt giải hay không. Họ chỉ cần lướt web cho phần kết quả và dễ dàng xem lại những khoảnh khắc quan trọng trên Youtube, các trang mạng xã hội...

Chính vì vậy, nếu Emmy không còn phản ánh những gì đa số khán giả đang xem cũng như phương thức tổ chức không được cải tiến phù hợp với xu thế, việc bị khán giả quay lưng là điều tất yếu. Không riêng gì với giải Emmy, vấn đề này cũng cần được đặt ra với các giải thưởng quan trọng khác như: Oscars, Golden Globe, Grammy, Tony…