Thảm kịch di cư kinh hoàng nhất thời hiện đại

Thảm kịch Parndorf

Chỉ tính riêng con đường di cư bằng xe tải hoặc ccontainer, mà một số người gọi là “thùng nhân”, từ năm 2000 đến nay đã có đến 15 thảm kịch, lấy đi mạng sống của gần 190 người. Những thảm kịch này đặc biệt gây chú ý và khiến người ta đau xót, vì cái chết trong những thùng container là cực kỳ ghê rợn và bi thảm.

Trong số 15 thảm kịch này, bi thảm nhất là vụ việc xảy ra vào ngày 27-8-2015 ở Áo, lấy đi mạng sống của 71 người. Cảnh sát tin rằng họ có thể đã chết ngạt trong vòng một giờ sau khi xe tải bắt đầu hành trình tại Roszke, ở biên giới Hungary-Serbia vào đầu ngày 25-8-2015. 71 nạn nhân gồm 59 nam, 8 nữ và 4 trẻ em, trong đó có một em bé chưa tới 1 tuổi.

Tài xế là Mitko, một người Bulgaria sống ở Hungary, đã có nhiều tiền án tiền sự. Theo điều tra của cảnh sát, tài xế thường ngày của Mitko bị ốm vào ngày hôm đó, vì vậy y quyết định tự mình lái chiếc xe tải. Nhưng Mitko không biết cách để cánh cửa xe tải chỉ đóng một phần để không khí có thể vào. Khi Mitko khởi hành từ Roszke ngay trước bình minh cho hành trình 850km đến Munich, y đã vô tình bịt kín những người di cư trong thùng xe.

Cảnh sát và điều tra viên kiểm tra chiếc xe container đông lạnh chở 39 người chết.

Mitko cũng không biết chính xác những người di cư mà y chở bị chết khi nào. Vào ngày y lái xe qua Hungary vào Áo, nhiệt độ rất nóng. Điều đầu tiên Mitko nhận thấy là mùi hôi thối của cơ thể đang phân hủy. Chiếc xe tải được phát hiện bị bỏ rơi vào ngày 27-8 tại một vị trí nằm trên đường cao tốc A4 gần thị trấn Parndorf thuộc tỉnh Burgenland, chỉ cách 30 km về phía tây của biên giới Hungary.

Một phát ngôn viên cảnh sát cho biết ban đầu họ nghĩ rằng chiếc xe có liên quan đến một vụ tai nạn và tài xế đã bỏ trốn. Sau đó, họ nhận thấy máu và các chất dịch cơ thể khác rỉ ra từ phía sau xe tải. Khi mở ra, họ phát hiện hàng chục thi thể đang trong tình trạng phân hủy.

Chuyện của các nạn nhân

Việc xác định các nạn nhân rất khó khăn, cho đến nay 1 trong số 71 nạn nhân vẫn chưa được xác định. Nhưng một số câu chuyện của họ đã được tiết lộ.

Năm trong số các nạn nhân đến từ Kurdistan ở Iraq. Trong đó, 2 nạn nhân là Semian Nasser Mohammed, 25 tuổi, và Nashwan Mustafa Rasoul, 28 tuổi, là anh em họ trong một gia đình khá giả ở Dohuk, cách biên giới Thổ Nhĩ Kỳ khoảng 50km về phía nam. Mặc dù gia đình đã cố gắng can ngăn nhưng 2 thanh niên vẫn bắt xe buýt từ Dohuk đến Istanbul vào ngày 11-8.

Cả hai đã chiến đấu trong quân đội Peshmerga của người Kurd chống lại nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS), nhưng cảm thấy vỡ mộng và thất vọng bởi các điều kiện ở Iraq, theo anh trai của Rasoul, Sarbast. Họ muốn đến châu Âu và bắt đầu một cuộc sống đúng đắn.

Mustafa đã bán chiếc xe của mình để lấy tiền cho chuyến đi. Tại Istanbul, họ đã gặp Sediq Sevo, một nhà môi giới người Kurd ở Zakho, và trả người này 7.500USD cho chuyến đi xuyên qua Munich. Sevo sắp xếp phương tiện di chuyển đến biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Bulgaria, sau đó họ đi bộ ít nhất 7 giờ qua các ngọn núi, trước khi gặp những kẻ buôn người Bulgaria, những người đưa họ đến Sofia.

Sau nhiều ngày trong một căn hộ ở Sofia, họ được đưa đến biên giới Serbia, đi bộ qua nhiều ngọn núi và được cảnh sát Serbia đăng ký tại Dimitrovgrad. Từ đó, một chiếc xe buýt đưa họ đến Belgrade, và vài ngày sau, họ được chở đến Horgos gần biên giới Hungary.

Nửa đêm ngày 24-8, họ đi bộ xuống đường sắt qua biên giới Hungary không có kiểm soát ở Roszke, qua hàng rào mà chính quyền Hungary đang xây dựng, cùng với một người Kurd ở Iraq tên Bewar.

Bewar được cho là người sẽ đưa họ đến Đức. Tuy nhiên, y lại giao họ cho một người Afghanistan ở tại Budapest, người này đã bị bắt cùng với Mitko.

Quay trở lại Iraq, khi Sediq Sevo phát hiện ra khách hàng của mình đã chết trong chiếc xe tải ở Parndorf, anh ta gọi cho Bewar để phàn nàn. Tuy nhiên, Bewar biện minh rằng bản chất của việc vượt biên lậu là như vậy, luôn đầy rẫy những rủi ro chết người mà các di dân phải chấp nhận: “Đã bước lên con đường này thì phải sẵn sàng với cái chết”.

“Chơi với cái chết”

Tháng 6-2018, một tòa án Hungary đã kết án một nhóm người buôn lậu vì vai trò của họ trong thảm kịch Parndorf. Bốn người bị kết tội giết người và các cáo buộc khác, bị kết án 25 năm tù; 10 người bị kết án về tội buôn lậu và thuộc về một tổ chức tội phạm, nhận bản án từ 3-12 năm tù.

Theo tòa án, người đứng đầu mạng lưới buôn người là Lahoo Samsooryamal, người Afghanistan, 31 tuổi, nói được 8 thứ tiếng. Samsooryamal đến Hungary năm 2013 để thiết lập mạng lưới chuyên chở các nhóm lên tới 100 người di cư mỗi ngày. Với sự giúp đỡ của Metodi Ivanov Georgiev, một người Bulgaria đã bị cảnh sát trong nước truy nã, những kẻ buôn lậu đã tập hợp một mạng lưới các tài xế gồm những người Bulgaria nghèo. Chẳng mấy chốc, họ đã hoạt động ở quy mô công nghiệp, chở 1.200 người trong 31 chuyến đi bắt đầu từ biên giới Hungary-Serbia.

Theo các công tố viên, Samsooryamal là một phần của mạng lưới quốc tế rộng lớn hơn. Khi những người di cư ngày càng tìm cách đi từ phía tây Balkan đến các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu - với biên giới mở và lời hứa kinh tế - các tập đoàn tội phạm ở mỗi quốc gia phối hợp làm việc với nhau. Đối với những người tìm cách vào châu Âu, những kẻ buôn lậu tương đối dễ tìm, vì những người di cư đã chuyển số điện thoại của họ cho bạn bè và gia đình. Nhóm của Samsooryamal đã bị chính quyền theo dõi từ lâu, và điện thoại của họ đã bị cảnh sát nghe lén và ghi âm.

Những bản ghi âm đó được phát tại tòa án, cho thấy mọi người tham gia đều biết tình hình tuyệt vọng như thế nào đối với những người trong xe tải vào những giờ trước khi họ chết. Chỉ 20 phút trong hành trình của họ, người lái xe đã nghi ngờ có gì đó không ổn và gọi cho Georgiev, nhưng y bảo lái xe không được dừng lại. 40 phút sau chuyến đi, những kẻ buôn lậu ghé vào trạm xăng. Nhưng khi thấy cảnh sát ở gần đó, họ quyết định không mở xe tải. Người lái xe gọi ông chủ một lần nữa, báo cáo rằng người di cư đã gõ rất dữ dội khi xe vào trạm xăng.

Theo lời khai, khi tiếng la hét từ phía sau xe tải ngày càng lớn, tài xế và lơ xe của anh ta ngày càng kinh hoàng. Trong các chuyến đi trước, những kẻ buôn lậu đã liên lạc với hành khách của họ bằng điện thoại di động, nhưng lần này, liên lạc thất bại. Có nhiều cuộc gọi hoảng loạn hơn giữa các ông chủ và tài xế, họ nhận thấy rằng các hành khách đang cố gắng khoan một lỗ trên thùng xe để lấy không khí. 1 giờ 20 phút sau chuyến đi, tiếng la hét vẫn tiếp tục, tài xế rõ ràng có thể nghe được một từ lặp đi lặp lại nhiều lần: Xin làm ơn.

Trong khoảng thời gian này, trong một cuộc gọi giữa Samsooryamal và Georgiev, Samsooryamal cuối cùng đã mất bình tĩnh khi nói rằng những người phụ nữ sẽ không ngừng khóc lóc. “Nếu anh ấy mở, tôi biết chuyện gì sẽ xảy ra”, Samsooryamal nói. “Anh ta nên biết chắc chắn mọi người sẽ ra ngoài. Anh ta nên biết rằng nếu anh ta không muốn phải vào tù, anh ta không nên mở”. Quá hoảng sợ, tài xế quyết định bỏ xe tải bên vệ đường.

Tại phiên tòa, Samsooryamal nhấn mạnh rằng những người di cư đã chọn hành trình và biết những rủi ro. “Tôi biết rất rõ những khó khăn khi di cư - bạn chơi với cái chết và bạn đã sẵn sàng để làm điều đó”, y nói, kể câu chuyện của chính mình về việc bị buôn lậu qua Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2009.

Thay đổi chính sách nhập cư

Vào ngày cảnh sát phát hiện 71 thi thể ở Parndorf, Áo, thủ đô nước này đã tổ chức một hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo châu Âu để thảo luận sự gia tăng đột biến về số lượng người di cư đi qua Tây Balkan. Trong số những người ở Vienna có Thủ tướng Đức Angela Merkel. Bà Merkel cho biết các nhà lãnh đạo ở Vienna "tất cả đều chấn động trước tin tức khủng khiếp này" và bà kêu gọi châu Âu cùng nhau hành động để giải quyết cuộc khủng hoảng di cư.

Bộ trưởng Nội vụ của Áo khi đó đã nói về một ngày đen tối và kêu gọi châu Âu đấu tranh chống lại những kẻ buôn lậu. "Cách tốt nhất là xây dựng các cách hợp pháp vào châu Âu. Với những cách hợp pháp, chúng tôi có thể bảo vệ người tị nạn và bọn tội phạm không có cơ hội kinh doanh", Johanna Mikl-Leitner nói.

Chỉ vài ngày sau, Áo đã mở biên giới tại Công viên xe tải Nickelsdorf, để cho phép hàng ngàn người di cư bị chặn ở Hungary tiếp tục hành trình đến Đức.

Vĩnh Cẩm