Chúc Tết thời công nghệ

Người chúc chỉ việc chia sẻ không cần phải nghĩ. Người nhận đã thuộc, cũng khỏi cần phải đọc. Lời chúc chỉ còn trong các ca khúc xuân.

Thời bao cấp trở về trước, không ai có điện thoại thì việc chúc Tết vừa vui vừa mệt. Phải chúc đủ hàng xóm ngõ phố tất tần tật. Không đủ thì người ta trách. Bài hát Happy New Year của ABBA có một câu rằng "Cầu cho… Một thế giới nơi láng giềng đều là bè bạn". Chà chà! Người hàng xóm làm bè bạn thật sự không phải dễ. Lời chúc tua đi tua lại không cần nghe đã biết nói gì nên cứ người chúc mở miệng thì người được chúc cũng "mở máy" đáp lễ.

Ảnh minh họa.

Lời chúc thì khuôn sáo quen tai và phải chúc thật nhanh, chào thật nhanh cho hết danh sách. Nếu đến mà chủ vắng nhà thì mừng thầm, nhắn cho người nhà một câu rồi đạp xe đi luôn. Đạp xe nó mệt chứ không như xe máy ôtô bây giờ. Mỗi khi đến Tết lại vẽ lộ trình đạp xe theo tuyến nào, các quận, phường nào để đi chúc cho "năng suất".

Những năm 2000, điện thoại lắp đại trà thì giao thừa là vồ lấy điện thoại chúc nhau. Đường điện thoại nghẽn như tắc đường giờ tan tầm. Thời 4.0 bây giơ,â chúc bằng các mẫu đồ họa "ăn sẵn" đỡ phải nghĩ rồi cũng nhàm. Người ta thường thăm nhau chứ không duy trì lời chúc oang oang năm xưa. Phong trào cho gia đình đi chơi xa trong Nam ngoài Bắc trong dịp Tết phát triển khiến việc tìm được chủ mà chúc cũng khó nên lời chúc vắng dần.

Theo định luật bảo toàn chúc Tết thì chúc Tết không tự nhiên sinh ra, không tự nhiên mất đi mà chỉ chuyển từ dạng này sang dạng khác. Lệ chúc cấp tập đầu năm phai nhạt thì phong trào chúc Tết trước Tết càng lớn mạnh, thậm chí đi chúc Tết có tổ chức. Trước ngày ông Táo là xách quà Tết đi đủ các huynh trưởng, cấp trên. Việc chúc Tết không còn thuần phác, vừa có màu sắc tiêu cực vừa gây tắc đường.

Năm nay có chỉ thị Không tổ chức đi thăm, chúc Tết cấp trên và lãnh đạo các cấp; nghiêm cấm biếu, tặng quà Tết cho lãnh đạo các cấp dưới mọi hình thức. Mừng vì làm được thế thì lời chúc Tết được trở về đúng truyền thống, lại lo vì thời của công nghệ tàng hình thì việc chúc hay "chạy" cũng có thể tàng hình theo. Vấn đề có giữ được chữ "liêm" và "sỉ" hay không mà thôi.

Cuối bài xin được trích lời của một ca khúc xuân "Mong vạn sự như ý hơn 10 năm ngoái với mọi người!".