Một số điều cần biết khi tiêm vắc xin covid-19

Một số điều cần biết khi tiêm vắc xin covid-19
Hiện nay, trong trường hợp nguồn vắc-xin COVID-19 hạn chế, một sự lựa chọn khả thi khác chính là tiêm phối hợp 2 loại vắc-xin. GS. TS. BS ĐINH XUÂN ANH TUẤN - Bệnh viện Cochin, Paris, Pháp & Thành viên Taskforce Hộichứng Covid mãn tính của Hội Hô hấp Châu Âu giải đáp câu hỏi mọi người thường đặt ra gần đây: “Tiêm phối hợp 2 loại vắc-xin COVID-19 khác nhau có hiệu quả không?” Hệ miễn dịch của chúng ta là gì?
Hiện nay, trong trường hợp nguồn vắc-xin COVID-19 hạn chế, một sự lựa chọn khả thi khác chính là tiêm phối hợp 2 loại vắc-xin. GS. TS. BS ĐINH XUÂN ANH TUẤN - Bệnh viện Cochin, Paris, Pháp & Thành viên Taskforce Hộichứng Covid mãn tính của Hội Hô hấp Châu Âu giải đáp câu hỏi mọi người thường đặt ra gần đây: “Tiêm phối hợp 2 loại vắc-xin COVID-19 khác nhau có hiệu quả không?”
Hệ miễn dịch của chúng ta là gì?


Hệ miễn dịch trong cơ thể chúng ta được tạo ra để chống lại vi khuẩn (vi trùng) và vi-rút. Trong hệ miễn dịch, chúng ta có những tế bào miễn dịch vô cùng phức tạp. Nhưng nổi bật nhất, chúng ta có thể nhớ đến những tế bào như lympho. Chúng ta có 2 loại tế bào lympho: lympho T và lympho B. Đó là tế bào có những khả năng như những người chiến sĩ chống lại vi khuẩn, vi-rút. Cùng lúc đó, chúng ta cũng có những tế bào như lympho B. Sau khi được kích hoạt, chúng sẽ có khả năng tổng hợp ra những kháng thể rất công hiệu để trừ được những loại vi khuẩn, vi-rút độc hại. Kháng thể là những phân tử rất bé và có khả năng nhận diện, cô lập được những kháng nguyên do vi-rút, vi khuẩn mang vào trong cơ thể của chúng ta.
Vắc-xin là gì?
Vắc-xin tăng cường hiệu quả hệ miễn dịch bằng cách giúp hệ miễn dịch có khả năng phát hiện một cách rất tinh vi, chính xác ai là những vi khuẩn, vi-rút xâm nhập từ ngoài vào, và ai là những tế bào tốt của chúng ta. Cụ thể hơn, vắc-xin chỉ đưa vào cơ thể của chúng ta một phần của con vi-rút đó, hoặc con vi-rút đó đã bị vô hiệu hoá hoàn toàn. Vì vậy, vi-rút trong vắc-xin đã bị giảm đi rất nhiều phần công hiệu, nếu chúng ta không muốn nói rằng vaccine đã giảm đi hoàn toàn sức mạnh tàn phá của nó.
Nghiên cứu khoa học về việc tiêm phối hợp:


GS. TS. BS ĐINH XUÂN ANH TUẤN phân tích kết quả đến từ nghiên cứu của nhóm bác sĩ Tina Schmidt và cộng sự từ đại học Saarland tại thành phố Homburg, Đức. Họ đã so sánh việc sử dụng AstraZeneca cho 2 mũi tiêm với việc sử dụng AstraZeneca cho mũi đầu và Pfizer/ Moderna (vaccine dùng công nghệ mRNA) cho mũi thứ 2. Đây là nghiên cứu mới được đăng tại trên tạp chí Nature Medicine vào ngày 26 tháng 7 vừa rồi.
Theo  GS. TS. BS ĐINH XUÂN ANH TUẤN: Thời gian tới chúng ta sẽ có nhiều những công trình nghiên cứu khác sẽ được công bố, vì vậy, những thông tin đề cập đến ngày hôm nay sẽ giữ sự chính xác cho đến khi có thông tin mới hơn từ các nghiên cứu khoa học trong tương lai.
Trong bài báo cáo, các bác sĩ đã so sánh 3 biện pháp tiêm vắc-xin COVID-19 khác nhau :
Mũi đầu: AstraZeneca - Mũi thứ nhì: AstraZeneca
Mũi đầu: AstraZeneca - Mũi thứ nhì: Pfizer/Moderna
Mũi đầu: Pfizer/Moderna - Mũi thứ nhì: Pfizer/Moderna
Với những kết quả chi tiết của bác sĩ Schmidt và cộng sự, GS. TS. BS ĐINH XUÂN ANH TUẤN cho rằng: 2 biểu đồ so sánh kết quả của việc tiêm phối hợp và tiêm thường trong miễn dịch tế bào và miễn dịch thể dịch chính là 2 phần quan trọng nhất để tạo nên hệ miễn nhiễm.


 

Trong mỗi biểu đồ, chúng ta có thể thấy những chấm trắng được chia ra thành 3 cột. Cột ở giữa tượng trưng cho những người đã được tiêm trộn, cột bên trái tượng trưng cho những người được tiêm Astrazeneca từ đầu đến cuối, và cột bên phải tượng trưng cho những người được tiêm Pfizer hoặc Moderna từ đầu cho đến cuối. Chúng ta sẽ so sánh mức độ cao của điểm trung bình của cả 3 cột.
Với biểu đồ về miễn dịch tế bào, chúng ta có thể dễ dàng thấy việc miễn dịch tế bào đã được kích hoạt một cách tương đối hiệu quả ở những người tiêm trộn vaccine so với những người tiêm chuẩn.
Về phần miễn dịch thể dịch để tổng hợp ra những kháng thể trung hòa ở biểu đồ bên phải, chúng đã được kích hoạt gần như là tương đương giữa biện pháp tiêm trộn (cột ở giữa) và biện pháp tiêm 2 liều của Pfizer hoặc Moderna (cột bên phải). Khi so sánh nhóm tiêm trộn (cột ở giữa) và nhóm tiêm 2 liều Astrazeneca (cột bên trái), chúng ta có thể thấy biện pháp tiêm trộn có khả năng kích hoạt kháng thể trung hoà cao hơn một chút so với biện pháp tiêm 2 liều Astrazeneca.
Từ 2 biểu đồ chúng ta có thể kết luận tạm rằng Tiêm trộn AstraZeneca và Pfizer hoặc AstraZeneca và Moderna công hiệu bằng tiêm hai liều với cùng một loại thuốc.

Hiện tại, bộ Y tế Việt Nam đã cho phép tiêm phối hợp AstraZeneca cho mũi 1 và Pfizer cho mũi 2. Trong khi chờ đợi thêm các báo cáo khoa học so sánh giữa việc tiêm thường và tiêm phối hợp, dù có tiêm phối hợp hay không, chúng ta vẫn nên ưu tiên tiêm 2 mũi vắc-xin dựa trên cung cấp của bộ y tế để đảm bảo sức khoẻ và sự an toàn.
“Vắc-xin tốt nhất là vắc-xin sớm nhất.”
 

Tác giả bài viết: GS. TS. BS ĐINH XUÂN ANH TUẤN

Nguồn tin: Bệnh viện Cochin, Paris, Pháp & Thành viên Taskforce Hội chứng Covid mãn tính của Hội Hô hấp Châu Âu