Nghịch tử và nỗi đau bậc sinh thành

1. Đầu tháng 11/2020 vừa qua, Viện Kiểm sát nhân dân TP Hà Nội đã ra bản Cáo trạng truy tố bị can Nguyễn Văn Đức phạm tội Giết người trong một vụ án hết sức đau lòng. Năm tháng trước, vụ án xảy ra trên địa bàn xã Hồng Hà (huyện Đan Phượng, Hà Nội) từng gây xôn xao dư luận khi người cha vì quá phẫn uất trước hành vi ứng xử vô đạo đức của con trai đối với bố mẹ và con dâu nên đã dùng đinh ba đâm nhiều nhát vào anh ta. Dù thoát chết, song cậu con trai bị tổn hại đến 99% sức khỏe, vẫn nằm liệt giường sau nhiều tháng điều trị. Cả hai cha con họ sau đó đều tỏ ra rất hối hận, song đã không thể lấy lại những gì đã mất...

Luật sư Nguyễn Anh Thơm, Trưởng văn phòng Luật sư Nguyễn Anh, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) - người tham gia trợ giúp pháp lý cho bị can ngay sau khi xảy ra vụ án chia sẻ: "Tôi vô cùng đau lòng trước thảm cảnh gia đình. Một bên cha già cả đời lam lũ, vất vả vì gia đình bị khởi tố, bắt tạm giam và một bên là cậu con trai bất hiếu nằm liệt giường liệt chiếu".

Cũng theo luật sư Thơm, bị can Nguyễn Văn Đức (sinh năm 1953, trú tại Cụm 5, xã Hồng Hà) vốn là một nông dân thuần chất. Cả cuộc đời lam lũ lao động lo cuộc sống để nuôi dạy bốn người con. Cũng như biết bao ông bố bà mẹ khác, khi sinh được Nguyễn Văn Tú, vợ chồng ông Đức đều vô cùng vui mừng, hy vọng về một cậu con trai giỏi giang, có chí.

Luật sư Nguyễn Anh Thơm và Nguyễn Văn Tú cùng người nhà Tú.

Ấy thế nhưng Tú đã phụ lại tấm lòng của cha mẹ. Mặc dù được cả nhà yêu thương chăm bẵm song Tú lại tỏ ra ngỗ ngược. Cách đây nhiều năm, Tú được bố mẹ lo lấy vợ, xây nhà dựng cửa song anh ta vẫn không tu chí làm ăn. Ba năm trước, ông Đức đã vay gần 400 triệu đồng để mua xe ô tô cho Tú lái taxi. Tuy nhiên vì quá ham mê cờ bạc, Tú nhiều lần "cắm" xe để cho bố và vợ phải đi chuộc. Ngay cả chiếc xe máy ở nhà, Tú cũng mang đi tiệm cầm đồ và hai lần gia đình phải mang tiền đi chuộc. Không những nghiện cờ bạc, chơi bời mà Tú còn chung chạ với nhiều người đàn bà khác. Sau mỗi lần bỏ nhà ra đi, lúc quay về nhà thì Tú lại gây sự với vợ. Bố mẹ can ngăn, khuyên bảo thì Tú luôn bỏ ngoài tai, hành hung, chửi bới bố mẹ thậm tệ.

Ông Đức còn nhớ vào tháng 2/2020, ông bị Tú cầm xẻng, gậy đánh nên phải chạy lên công an xã trình báo. Một tháng sau Tú đấm mẹ tím mắt và cầm gậy tre vụt sượt mang tai bầm tím. Có lần ông Đức bị Tú dùng ghế gỗ đánh vào đầu phải khâu hàng chục mũi. Trước ngày xảy ra vụ án, Tú còn công khai dắt bạn gái về nhà và đuổi đánh vợ...

Những hành động trái luân thường đạo lý xảy ra trong một thời gian dài đã khiến cho người cha già không thể giữ nổi bình tĩnh. Đỉnh điểm là vào chiều tối ngày 14/6/2020 thì thảm kịch đã xảy ra.

Khi đó Tú đi chơi về nhà thấy vợ đang nấu cơm trong bếp, Tú đi vào bếp mở nồi cơm thấy ít nên dùng chân đá nồi và chửi mắng vợ thậm tệ. Bị chồng đuổi, người vợ kêu "Bố mẹ ơi, nó đánh con". Thấy vậy, ông Đức và vợ chạy sang nhà Tú bảo ban khuyên giải thì Tú chửi lại bố mẹ. Thế rồi Tú cầm ấm tích ở trên bàn thờ giơ lên định ném về phía ông Đức. Do quá bức xúc trước hành vi ngỗ ngược, bất hiếu và thương con dâu bị đối xử tàn tệ, ông Đức đã cầm cây gậy đinh ba đâm nhiều nhát vào người Tú khiến Tú ngã sấp xuống nền nhà. Cậu ta được mọi người đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Việt Đức và may mắn thoát chết. Sau đó ông Đức đến công an xã đầu thú và giao nộp gậy đinh ba sử dụng gây án.

Hành vi phạm tội của bị can Nguyễn Văn Đức đã bị Cơ quan công an đề nghị Viện kiểm sát nhân dân TP Hà Nội truy tố về tội Giết người theo Điều 123 Bộ luật hình sự.

Cũng theo Luật sư Thơm, có thể thấy trong vụ án này bị hại đã vi phạm nghiêm trọng luật hôn nhân gia đình, đạo đức xã hội, bạo hành bố mẹ, vợ con nên cần thiết giảm nhẹ nhất hình phạt cho người cha già lam lũ cả cuộc đời cho gia đình. Hành vi phạm tội của bị can thuộc trường hợp giết người theo Khoản 2 Điều 123 BLHS là có cơ sở và thể hiện sự khoan hồng của pháp luật. Thậm chí, có thể xem xét đánh giá hành vi phạm tội của bị can còn có dấu hiệu của tội Giết người trong trạng thái tinh thần kích động mạnh theo Điều 125 BLHS với hình phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

Sau khi hồ sơ vụ án chuyển lên VKSND TP Hà Nội theo quy định, xét thấy hành vi phạm tội của bị cáo xuất phát từ lỗi của người bị hại nên Viện kiểm sát đã quyết định truy tố bị can Nguyễn Văn Đức về tội Giết người theo Khoản 2 Điều 123 BLHS (hình phạt từ 7 đến 15 năm tù).

2. Cũng không thể chịu đựng nổi những hành động vô luân của nghịch tử, ông Nguyễn Bá Mắn (trú tại xã Thủy Xuân Tiên, Chương Mỹ, Hà Nội) trong một phút không làm chủ được mình đã gây ra cái chết cho cậu con trai Nguyễn Bá Lực. Hai năm trước chúng tôi đã có mặt ở Chương Mỹ và ghi nhận những tâm sự đầy xót xa của cặp vợ chồng nông dân nghèo mà phải chịu nhiều khổ đau.

Ông Mắn tâm sự: "Đêm 15/9/2017, chúng tôi đang ngồi xem tivi thì thằng Lực mò về. Vừa bước vào nhà, nó liền lập tức gây sự: "Thằng già này, bật tivi đ. gì mà to thế?". Biết nó đang say (hầu như tối nào nó cũng đi uống bia rượu đến say mềm), chúng tôi chỉ im lặng, không nói gì. Rồi nó ngó ra vườn bên kia, bảo: "Con mẹ Hoa đâu rồi? Hôm nay tao phải cho nó chết". (Tối hôm qua nó đã đánh bà Hoa hàng xóm một trận rồi, làng xóm phải can mãi mới được). Thấy vậy, vợ tôi mới khuyên răn: "Thôi con đi ngủ đi, đêm rồi. Có việc gì để sáng mai…".

Ông Nguyễn Bá Mắn đã được cơ quan pháp luật thấu hiểu và áp dụng mức án rất nhân đạo.

"Chẳng ngờ, bà Định (vợ ông Mắn - PV) chưa nói dứt câu thì bị nó túm ngay lấy áo, lôi ra giữa nhà, vừa chửi vừa nghiến răng kèn kẹt. Tôi vội chạy vào can cũng bị nó gạt ra ngoài. Vợ chồng tôi van xin rối rít nó cũng không nghe. "Hôm nay tao phải cho hai thằng già này chết" - Lực rít lên rồi chạy vào bếp tìm hung khí.

Sợ quá, ông Mắn vội chạy ra cổng định trốn, không ngờ Lực đã chốt cổng từ lúc nào. Khi hai vợ chồng ông Mắn đang ở sân thì Lực từ bếp chạy ra, tay cầm một cái cán cuốc. Gã vung lên vụt tới tấp vào người mẹ đẻ, khiến cho cán cuốc gãy đôi. Trước hoàn cảnh ấy, ông Mắn vội lao vào đỡ đòn cho vợ vừa du đẩy Lực. Do trời mưa lâm thâm, sân trơn cùng chút lực tàn của ông Mắn đã đẩy ngã được Lực. Khi thấy gã đang lồm cồm bò dậy, ông Mắn cầm lấy một phần cán cuốc gãy đánh vào gáy Lực mấy cái.

Lực chết trên đường đưa đến bệnh viện. Công an TP Hà Nội sau đó đã khởi tố vụ án Giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng theo Khoản 1 Điều 126 BLHS 2015, khởi tố bị can đối với ông Mắn. Tuy nhiên xét hoàn cảnh, sức khỏe yếu nên ông Mắn được tại ngoại.

Cũng theo lời kể của vợ chồng ông Mắn, hàng chục năm qua hai ông bà đã phải chịu bao nỗi khổ sở, đau đớn, điều tiếng vì Lực. Hai ông bà cũng ra sức khuyên răn, giáo dục, nhờ chính quyền địa phương vào cuộc… song Lực vẫn chứng nào tật nấy. Gã hành hạ ông bà, hắn trở thành "hung thần" mỗi lần thiếu tiền mua ma túy, mỗi đêm hắn say rượu ngật ngưỡng về nhà.

"Vợ chồng tôi sinh được 4 đứa con, 3 trai một gái. Lực là đứa thứ hai, cầm tinh con lợn. Lúc nhỏ Lực cũng là đứa biết nghe lời, biết giúp bố mẹ làm việc nhà. Học kém nên Lực không thích đến trường, cố mãi mới học xong bậc THCS. Gia đình chẳng có điều kiện nhưng vẫn cố cho nó học nghề để kiếm sống. Nó không chịu rèn luyện, tu chí mà cứ trượt dài mãi" - ông Mắn kể.

Cuối những năm 1980, ở làng có nghề phụ làm mây tre đan. Lực cũng tham gia học nghề, và làm được những sản phẩm tốt, đạt yêu cầu. Thế rồi Lực yêu và cưới một cô gái cùng xã. Hai vợ chồng được ông Mắn cho một mảnh đất, ra ở riêng. Cả hai vẫn tiếp tục làm nghề thủ công. Năm 1993, đứa con trai đầu lòng ra đời.

Cưới nhau một thời gian thì vợ chồng Lực thường xuyên lục đục. Bởi Lực thường xuyên say rượu, rồi về nhà đánh vợ chửi con. Lực cũng không làm mây tre với vợ nữa, mà chuyển sang nghề cắt tóc, làm công cho một tiệm ở trên thị trấn. Trong thời gian này, gã nhiễm rất nhiều thói hư tật xấu, khiến cho người vợ không thể chịu nổi. Khi cậu con trai lên 6 tuổi, vợ Lực làm đơn ly hôn, và được tòa chấp nhận. Cháu bé được ông bà Mắn cưu mang.

Nguyễn Bá Lực.

Lực tiếp tục trượt dài. Nghiện ma túy, rồi gây án, Lực bị kết án 7 năm tù giam. Trong suốt chừng ấy năm, cứ một hai tháng người cha già lại tay xách nách mang đi thăm nuôi con, hết trại Bình Đà (Thanh Oai) lại đi Ba Vì,… Sau khi ra tù, Lực đôi lần khiến ông bà Mắn mừng… hụt, khi tuyên bố sẽ làm lại cuộc đời. Lực xin tiền bố mua bộ đồ nghề cắt tóc, mang ra đầu ngõ hành nghề. Nhưng được đúng một tuần, Lực vứt hết để quay về con đường nghiện ngập lêu lổng.

Ở quê chán, Lực được một người cùng làng rủ vào Vũng Tàu làm ăn. Được vài tháng, Lực chuồn ra sau khi gây ra một vụ đánh lộn trong đó. Rồi Lực lại xin tiền bố mẹ, đi sang Trung Quốc làm ăn. Đi được hai đợt thì gã cũng chán, lại mò về nhà. Hơn 40 tuổi đầu, Lực vẫn ăn bám bố mẹ. Gã đã nhúng quá sâu vào con đường nghiện ngập, không có lối ra.

"Càng ngày Lực càng quá đáng khi mà đi đâu thì chớ hễ về đến nhà là gây sự. Hết chửi nhau đánh nhau với hàng xóm, Lực đánh cả bố mẹ. Có lần tôi đang nấu nướng trong bếp, nó xin tiền mua ma túy. Thấy tôi bảo không có, nó hất luôn cả mâm cơm ra sân. Rồi ngày nào cũng bắt tôi phải đi mua rượu về cho nó uống. Nếu không mua là nó đấm nó đá, người tôi thâm tím, mặt thi thoảng lại sưng lên bằng quả ổi" - bà Định kể.

Sự ngang ngược, tai quái của Lực khiến cho chính đứa con trai của anh ta cũng không chịu nổi. Cháu xin ra Hà Nội làm để khỏi phải thấy mặt bố. Mấy người anh em của Lực, khi biết chuyện gã đánh bố mẹ thì cũng nặng nhẹ khuyên bảo. Song gã chỉ ưa nói chuyện bằng tay chân, đánh luôn cả anh, em.

"Chúng tôi nuôi nó, nuôi cả con nó mà thằng Lực không biết điều. Bao đau đớn, uất ức dồn nén khiến không làm chủ được mình, đã gây ra cái chết cho nó. Chúng tôi vô cùng đau, đớn, day dứt" - ông Mắn nói.

Theo luật sư bảo vệ quyền lợi của bị cáo, xét hành vi của người bị hại đã cấu thành tội phạm nên hành vi của bị can Mắn chống lại nhằm bảo vệ tính mạng cho bản thân và người vợ là thuộc trường hợp phòng vệ chính đáng hoặc vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng. Mặt khác, xét về tương xứng hai bên thì thấy, bị can Mắn và vợ đều là người bố, mẹ tuổi già, sức yếu nên việc chống lại người con bất hiếu là cần thiết.

Tháng 9/2018, TAND TP Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử vụ án. HĐXX rất nhân văn khi nhận định ông Mắn thành khẩn, nhân thân bị cáo tốt, tuổi cao, gia đình là hộ nghèo, phạm tội lần đầu, nhiều tình tiết giảm nhẹ... nên tuyên phạt 12 tháng tù treo. Có lẽ đó cũng là niềm an ủi cho vợ chồng người nông dân nghèo mà thiếu may mắn.