Tội phạm có tổ chức hoành hoành ở châu Á - Thái Bình Dương

Điều đáng lo ngại khi các tổ chức tội phạm xuyên biên giới đã liên kết, thông đồng với lực lượng quản lý nhà nước để tổ chức các hoạt động rửa tiền và nhiều hoạt động ngầm khác, tiềm ẩn mất an ninh tại các quốc gia.

Châu Á-Thái Bình Dương trở thành xứ sở của ma túy

Theo báo cáo mới nhất mà UNODC công bố gần đây, có khoảng 269 triệu người trên thế giới đã sử dụng ma túy, cao hơn 30% so với năm 2009, trong đó có hơn 35 triệu người bị rối loạn sử dụng ma túy. Trước tình trạng phức tạp của dịch COVID-19, nhiều quốc gia đóng cửa và kiểm soát chặt chẽ biên giới đã gây ra tình trạng thất nghiệp, khiến họ dễ trồng, buôn bán, sử dụng ma túy để kiếm tiền.

Điều này đã khiến tình hình trồng, sản xuất ma túy ở châu Á-Thái Bình Dương ngày càng tăng mạnh. UNODC cho biết, Afghanistan là quốc gia đứng đầu thế giới khi sản xuất thuốc phiện (90%), là đất nước sản xuất cần sa quan trọng thứ hai với sự gia tăng sản xuất methamphetamine mạnh mẽ những năm qua. Vì sản xuất nhiều ma túy nên đất nước này đang phải đối mặt với tình trạng người dân địa phương nghiện ma túy, ước tính sẽ ảnh hưởng đến 11% dân số Afghanistan.

Ma túy bị bắt giữ trong một vụ án ở Thái Lan.

Trong một báo cáo của UNDOC công bố vào tháng 8-2019, tổng giá trị của thị trường ma túy ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương có thể lên tới 61,4 tỷ USD. Các thị trường tiêu thụ ma túy đá lớn nhất trong khu vực là Australia, Nhật Bản, New Zealand và Hàn Quốc, với tổng giá trị vào khoảng 20 tỷ USD.

UNDOC chỉ ra rằng, năm 2018, hơn 12 triệu người ở Đông Á, Đông Nam Á, Australia và New Zealand tiêu thụ khoảng 320 tấn ma túy đá tinh chất. Cũng tại khu vực này, trong năm 2019, lực lượng chức năng của các quốc gia đã bắt giữ lượng ma túy lớn kỷ lục, ước tính lên tới 120 tấn. Chỉ riêng khu vực Đông Nam Á, cảnh sát các nước đã phối hợp với các lực lượng khác phát hiện 11.215 trường hợp, bắt giữ 15.775 tội phạm và thu giữ 235kg heroin, gần 1,6 tấn ma túy tổng hợp và 850.000 viên thuốc, 113kg cần sa.

Các chuyên gia UNDO đánh giá, những số liệu trên là mức tăng trưởng bùng nổ so với con số 15 tỷ USD được ghi nhận vào năm 2013. "Châu Á - Thái Bình Dương hiện là thị trường ma túy đá lớn nhất thế giới. Trong mọi loại tội phạm có tổ chức, buôn bán ma túy đá là hành vi phạm tội nguy hiểm nhất và mang lại lợi nhuận lớn nhất", ông Jeremy Douglas, Trưởng đại diện của UNDOC tại khu vực Đông Nam Á và Thái Bình Dương, nhấn mạnh.

Thực tế cho thấy, nhiều băng nhóm tội phạm hoạt động có tổ chức của Hồng Kông, Macau, Đài Loan (Trung Quốc) và Thái Lan đã tiến hành sản xuất ma túy ở quy mô công nghiệp tại phía Bắc Myanmar và mở rộng mạng lưới phân phối ma túy tới Nhật Bản và New Zealand.

Theo UNODC, tình trạng tội phạm ma túy ở châu Á-Thái Bình Dương tăng nhanh là do việc hối lộ có hệ thống để các loại hàng cấm, hàng giả, hàng hóa buôn lậu.... thông quan tại các cửa khẩu. UNDOC đã từng đưa ra cảnh báo về việc các băng nhóm tội phạm gốc gác tại Hong Kong, Macau, Đài Loan (Trung Quốc) và Thái Lan đã có tầm ảnh hưởng vượt xa khả năng đối phó của lực lượng thi hành công vụ.

Hiện tượng quản lý đánh bạc lỏng lẻo đã tiếp tay cho tội phạm dễ dàng rửa những khoản tiền không rõ nguồn gốc. Ngoài ra, UNODC cũng nêu cách thức tội phạm rửa tiền thông qua hệ thống ngân hàng chính quy ở Singapore và Hong Kong (Trung Quốc).

Đưa ra phát hiện một xưởng sản xuất ma túy đá methamphetamine ở Myanmar với mạng lưới phân phối toàn khu vực châu Á-Thái Bình Dương làm dẫn chứng trong báo cáo, UNDOC thông tin, thị trường ma túy đá châu Á - Thái Bình Dương hiện lớn nhất thế giới và trong tất cả các nhóm tội phạm có tổ chức, tội phạm buôn bán ma túy đang trở nên nguy hiểm nhất và cũng là nhóm có nguồn thu lớn nhất. Điều này cho thấy thế lực gia tăng của các nhóm tội phạm xuyên biên giới.

Vươn vòi bạch tuộc ra các khu vực khác

Tội phạm có tổ chức ở các quốc gia khu vực châu Á-Thái Bình Dương không chỉ hoạt động mạnh ở chính các quốc gia sở tại thông qua các hình thức tự liên kết để chia lợi nhuận mà chúng vươn vòi bạch tuộc ra các quốc gia khác, nhất là Mỹ và các quốc gia châu Phi.

Tại Mỹ, các doanh nghiệp tội phạm châu Á đã được xác định tại hơn 50 khu vực đô thị. Phổ biến hơn ở Honolulu, Las Vegas, Los Angeles, New Orleans, New York, Newark, Philadelphia, San Francisco, Seattle và Washington, DC.

Cảnh sát Malaysia phối hợp phòng, chống cướp biển.

Thung lũng San Gabriel, Nam California của Mỹ có 8 thành phố và 3 khu vực ngoại ô có hơn 20% người châu Á sinh sống. Chỉ riêng ở hạt Los Angeles, nhà chức trách đã ước tính có hơn 100 băng đảng châu Á với hơn 10.000 thành viên đang hoạt động mạnh ở các lĩnh vực.

Wah Ching là nhóm tội phạm có tổ chức lớn với gần 300 tên cầm đầu các băng nhóm. Các nhóm tội phạm khác như Hung Mun, Red Red Door, United Bamboo và Four Sea (Đài Loan) chỉ có khoảng 50 tên cầm đầu. Nạn nhân của những nhóm tội phạm ở đây bao gồm người Mỹ gốc Nhật, người Mỹ gốc Hoa và một ít người Latin và người da trắng nhắm vào các vụ trộm, cướp, lừa đảo và cho vay nặng lãi...

Năm 2019, Cảnh sát đã bắt giữ Mark Chen, một kẻ cho hơn 200 người ở San Gabriel và Alhambra vay tiền với lãi suất từ 42% đến 100%. Trước đó, vào tháng 2, cảnh sát của Mỹ cũng đã phá một đường dây mại dâm trong dãy 700 phố Sharon có nhiều phụ nữ có hộ chiếu Malaysia. Họ bị bọn tội phạm đưa sang Mỹ và bị ép bị buộc phải làm gái mại dâm làm việc tại các tiệm massage, câu lạc bộ đêm, thẩm mỹ viện và tiệm hớt tóc.

Các doanh nghiệp tội phạm châu Á đã phát triển mạnh nhờ phần lớn toàn cầu hóa các nền kinh tế thế giới và công nghệ truyền thông và du lịch quốc tế. Có hai loại doanh nghiệp tội phạm châu Á: Doanh nghiệp tội phạm trruyền thống, gồm Trung Quốc (hoặc xã hội ngầm) có trụ sở tại Hồng Kông, Đài Loan và Ma Cao, cũng như Yakuza hoặc Boryokudan của Nhật Bản.

Các doanh nghiệp tội phạm châu Á ở Mỹ thường liên quan đến tội phạm tống tiền có tổ chức, giết người, bắt cóc, đánh bạc bất hợp pháp, mại dâm và cho vay nặng lãi. Họ cũng buôn người; heroin giao thông và methamphetamine; phạm tội lừa đảo tài chính; ăn cắp ôtô và chíp máy tính; hàng giả máy tính và sản phẩm quần áo và tham gia rửa tiền.

Hiện nay, các băng đảng tội phạm cực kỳ tinh vi ở châu Á đang khiến các nhà chức trách ở các quốc gia châu Phi gặp khó khăn trong việc chống buôn bán sừng tê giác. Đây là một ngành kinh doanh rất béo bở vì có thể kiếm được tới 60.000USD mỗi kg sừng. Thế nên các băng đảng tội phạm có tổ chức ở châu Á đã thiết lập những đường dây ngầm và sử dụng người địa phương để săn tê giác.

Theo tính toán của các chuyên gia, trung bình mỗi năm, có khoảng gần 1.000 con tê giác ở các quốc gia châu Phi bị săn trộm và bán sừng tại thị trường châu Á... Đã có 7 công dân Trung Quốc bị lực lượng chức năng ở phía bắc Hwange (Zimbabwe) cáo buộc tội rửa tiền tàng trữ 20kg sừng tê giác trị giá 1 triệu USD.

Người Nhật phản đối các băng đảng tội phạm xuyên quốc gia.

Các nhóm tội phạm có liên kết với Trung Đông đã hoạt động ở Mỹ kể từ những năm 1970, đặc biệt là ở các khu vực có dân số Trung Đông hoặc Tây Nam Á đáng kể. Các tổ chức này thường là các nhóm trộm cắp hoặc gian lận tài chính được tổ chức một cách lỏng lẻo được hình thành dọc theo dòng họ hoặc bộ lạc và bao gồm các tội phạm từ Afghanistan, Ai Cập, Ấn Độ, Iran, Iraq, Israel, Jordan, Lebanon, Morocco, Oman, Pakistan, Syria, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất, và Yemen. Họ thường sử dụng mặt tiền cửa hàng nhỏ làm căn cứ cho các hoạt động tội phạm.

Các tổ chức tội phạm xuyên quốc gia Trung Đông thường tham gia trộm cắp ôtô, gian lận tài chính, rửa tiền, vận chuyển tài sản bị đánh cắp, buôn lậu, buôn bán ma túy, gian lận tài liệu, gian lận y tế, buôn lậu thuốc lá, giả mạo nhãn hiệu và bán hàng giả, và hành vi trộm cắp và phân phối lại sữa bột trẻ em. Các doanh nghiệp này dựa vào mạng lưới rộng lớn của các cộng sự tội phạm quốc tế và có thể rất tinh vi trong hoạt động tội phạm của họ. Các tổ chức tội phạm Trung Đông thường tham gia vào các liên doanh hình sự với nhau và trên các dòng dân tộc khi có lợi nhuận tiềm năng.

Tình trạng cướp biển ở châu Á-Thái Bình Dương cũng rất đáng lo ngại. Trong số các địa điểm phổ biến nhất cho các cuộc tấn công là Eo biển Malacca, nơi các tàu chở dầu mang dầu từ vùng Vịnh đến Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc và thông qua các nhà máy lọc dầu của Singapore.

Cướp biển ngày càng hoạt động tinh vi hơn. Chúng phát triển từ các nhóm tội phạm chung đến các mạng lưới hoạt động rộng lớn với các kỹ năng chuyên môn. Một số vai trò chuyên biệt này bao gồm hàng giả, người cung cấp thông tin được nhúng trong các công ty vận chuyển, môi giới tàu, cướp và người trung gian, những người lắp ráp tất cả các bên liên quan (và dĩ nhiên, chính là những tên cướp biển). Các đội cướp biển này nhỏ và có thể thực hiện các hoạt động đánh cắp hàng. Sau khi chuyển hàng hóa đánh cắp lên tàu, chúng vận chuyển hàng hóa đến các thành phố cảng khác, đôi khi có tài liệu giả, để bán chúng.

Khắc chế sự bành trướng của các tổ chức tội phạm xuyên biên giới khu vực châu Á-Thái Bình Dương là điều không dễ dàng, đòi hỏi các quốc gia và vùng lãnh thổ phải liên kết và hợp tác chặt chẽ hơn. Đã đến lúc, chống tội phạm phải được coi là vấn đề toàn cầu và được đặt lên bàn nghị sự trong đàm phán hợp tác song phương, đa phương quyết liệt hơn.